Kroonprinses Amalia maakt haar officiële debuut op Curaçao. Samen met haar ouders wordt ze ontvangen met Curaçaose vlaggetjes, muziek, dans en poëzie. Maar er klinkt ook kritiek. ‘Het koningspaar komt de koloniale achtertuin aan Amalia laten zien. Let’s call it what it is. Hebben ze wel gevraagd of we een kennismaking willen?’
‘Mag ik even op de foto met uw dochter?’, vraagt Marjan Stoter (71) aan koningin Máxima. De kroonprinses beweegt zich samen met het koningspaar door de straten van de volkswijk Otrobanda. Wanneer Amalia de vrouw ziet, komt ze dichtbij om samen op de foto te gaan. ‘Het is gelukt’, glundert vakantieganger Stoter daarna. ‘Ik was echt aan het azen op Amalia, omdat ik haar geweldig vind. En ik kreeg ook een handje van de koning. Ik ga mijn hand nooit meer wassen.’
In de straten van Willemstad is het dringen geblazen om een glimp op te vangen van de Oranjes, of zelfs een selfie en een handje. Beveiligers zorgen ervoor dat niemand te dichtbij komt. Patras, naar achteren, roepen ze. Toch neemt Amalia, net als haar ouders, de tijd om mensen gedag te zeggen en een praatje te maken.
Curaçao is de derde etappe, na Bonaire en Aruba, van een kennismakingsreis in het Caribisch deel van het Koninkrijk.
Saluutschoten
Woensdag zijn de Oranjes aangekomen op het eiland. Langs de kades van de Sint Annabaai verzamelen zich Antillianen, Nederlanders die op Curaçao wonen en toeristen. Ze wapperen met Curaçaose vlaggetjes en juichen als het schip voorbij vaart. Er klinken saluutschoten. ‘Waar schieten ze naartoe?’, vraagt een jongen in een oranje T-shirt, omhoog kijkend naar zijn vader. Tijd om te antwoorden heeft de vader niet, want op het dek verschijnen de Oranjes. ‘Zie je ze? Daar in het rood. Ze zwaaien’, zegt de vader, waarna hij zijn zoon op zijn schouders zet.
Die ochtend worden de laatste voorbereidingen nog getroffen en de straten schoongeveegd. ‘Waarom laten we het gezelschap niet zien hoe we normaal leven?’, vraagt voorganger Welton Papi Esprit van de pinksterkerk New Song. ‘We worden gedwongen een show te laten zien’, vindt hij.
Esprit (71) is niet ‘tegen’ het bezoek; hij heeft moeite met de manier waarop de Oranjes naar het eiland komen. ‘Als je wilt kennismaken, kom dan als toerist, zonder de tureluurtjes. Dan is er tijd om iemand écht te leren kennen. Nu kan je niet normaal met de koning praten, want alles is strak georganiseerd.’
Het koninklijk gezelschap maakt in de middag een toer door de buurt Scharloo, of Skálo, een vroegere voorstad van Willemstad. Het landgoed Scharloo was een van de eerste negen plantages op Curaçao. Door de harde ondergrond was het ongeschikt voor landbouw. Tegenwoordig is Scharloo – dat ‘hoger gelegen’ betekent – een buurt waar bewoners vaak bij elkaar over de vloer komen.
‘Bloemenagent van God’
Vanwege de prostituees wordt Scharloo druk bezocht door mensen van buiten de wijk, weet bewoner Sue-Ellen Da Costa Gomez (36). ‘Maar ik zou niet zeggen dat het hier onveilig is’, zegt ze. ‘Ik vind het cool dat we als Curaçao tot het Koninkrijk van Nederland behoren en een Nederlands paspoort hebben. Als ik in het buitenland strand, heeft Nederland de plicht mij op te halen. Dus het heeft voordelen om verbonden te zijn en te blijven met Nederland.’
De volkswijk is ook de thuisbasis van beeldend kunstenaar Francis Sling, die zichzelf ‘de bloemenagent van God’ noemt. Zijn kleurrijke muurschildering Three o’clock romance met bloemen en vogels wordt door toeristen vaak gefotografeerd. Met zijn eigen street art in de rug draagt Sling samen met een koor een gedicht voor prinses Amalia voor. Hij glimlacht: ‘Wat doe je als het niet meer uitmaakt? Maak het niet persoonlijk.’
Harold Diels (85) woont iets verder in de wijk in een groot huis, waarvan de groene verf van de muren bladdert. Aan de andere kant van de smalle straat zijn kleinere huizen in typische Antilliaanse kleuren, zoals blauw, geel en rood. ‘Ik woon hier al bijna mijn hele leven en ik ken alle mensen’, vertelt hij vanaf zijn balkon. ‘Ik ben blij dat de koninklijke familie er is. Ik wil dat de koning hier binnenkomt, dan kan ik hem het huis laten zien.’
Koloniale achtertuin
Niet iedereen is zo uitnodigend richting de Oranjes. ‘Ik vind de reden dat ze komen afschuwelijk’, zegt Naomie Pieter (33) stellig. ‘Het koningspaar komt de koloniale achtertuin aan Amalia laten zien. Let’s call it what it is. Hebben ze wel gevraagd of we een kennismaking willen?’, vraagt de choreograaf zich hardop af, waarbij ze haar intonatie steeds legt op het woord kennismaking.
‘De kennismaking is ons opgelegd. Amalia wordt ook vorstin van deze koloniale eilanden. Misschien is Curaçao binnen het Koninkrijk wel autonoom, maar het is een illusie dat we een volledig autonoom land zijn’, stelt ze. ‘Wat is die kennismaking als we geen gelijkwaardige partners zijn?’
De koning en koningin vieren donderdag hun 21e trouwdag. Daarom dineren zij bij cultureel centrum Landhuis Bloemhof, met eenentwintig Curaçaoënaars. Dat doen ze aan een lange tafel voor het kunstwerk de Kathedraal van Doornen, gemaakt door de Curaçaos-Nederlands beeldend kunstenaar Herman van Bergen. ‘Ze komen hier omdat ik goed frikandellen kan bakken’, grapt hij.
Maria De la Rosa, een Dominicaanse van origine, maakt in het Spaans een babbeltje met koningin Máxima in de volkswijk Otrobanda. Daarna krijgt Amalia een schilderij overhandigd van een Spaanssprekende kunstenaar. De prinses verrast iedereen wanneer ze Spaans met hem spreekt en hem nadrukkelijk bedankt. ‘Ik kan zelf totaal niet schilderen, dus ik vind het heel knap als mensen het kunnen’, zegt de prinses.
Drie dagen Curaçao
Koning Willem-Alexander, koningin Máxima en prinses Amalia reizen in twee weken door het Caribisch deel van het Nederlandse Koninkrijk. Ze bezoeken de (ei)landen Aruba, Curaçao en Sint-Maarten en de bijzondere gemeenten Saba, Sint-Eustatius en Bonaire. Op de eilanden wonen zo’n 326.000 inwoners. ‘We verheugen ons erop Amalia te introduceren en samen met haar te ervaren wat ieder eiland zo bijzonder maakt en wat ons – met alle verschillen die er zijn – blijft verbinden’, zei de koning tijdens zijn nieuwjaarsreceptie. Ooit wordt Amalia – nu negentien jaar – ook de koningin van dit deel van het Koninkrijk.
Het bezoek aan Curaçao – in oppervlakte en inwonertal (ruim 158.000) het grootste eiland van Caribisch Nederland – duurt drie dagen. Woensdag kwam het koninklijk bezoek in de Sint Annabaai aan, na een vaartocht vanaf Aruba op het marineschip Zr. Ms. Holland. Donderdag wandelde de toekomstige vorstin door de volkswijken Scharloo en Otrobanda en luisterde ze naar een speciaal voor haar gecomponeerde wals op een naar haar vernoemde brug. De laatste dag van het bezoek aan Curaçao staat in het teken van het slavernijverleden.
Een deel van de inwoners van Curaçao is zeer koningsgezind. Maar volgens inwoners is er ook een groeiende groep die kritisch is op het koningshuis en de rol die het gespeeld heeft in het slavernijverleden.
Dit verhaal is geplaatst in het Nederlands Dagblad. Foto: Marina de Haan